“Bu gün Təbrizdə rejimə qarşı etirazlar xeyli artıb və hətta Təbriz İrandakı inqilab və etirazların mərkəzi nöqtəsinə çevrilib.”
Bu sözləri siyasi analitik Mətin Məmmədli Təbrizdəki son hadisələrlə bağlı Ednews-a açıqlaması zamanı deyib.
“Mən deyərdim ki, aksiyada təkcə həmtürklərimiz deyil, hətta bütün yerli əhali sosial-iqtisadi çətinliklərdən dolayı etirazlara qoşulub. Belə bir hal İrandakı soydaşlarımızın, xüsusilə Təbriz və ona yaxın şəhərlərdəki haqlı etirazlarına da sanki bir təkan vermiş olur. Hesab edirəm, bu da Təbrizi rejimə qarşı ciddi bir müqavimət mərkəzinə çevirə bilər”.
M.Məmmədli həmçinin Təbrizdə həmyerlilərimizin Ermənistanın konsulluq açmaq sevdasına qarşı təzyiq nümayişi, habelə İranın Azərbaycana qarşı qeyri-səmimi siyasətindən söz açıb.
“Ermənistanın Azərbaycan türklərinin yaşadığı Təbriz şəhərində konsulluq açmaq istəyinə qarşı yaranan etirazlar təbii hal hesab edilir. Xatırladım ki, Azərbaycan hələ müstəqilliyini təzəcə bərpa etdiyi dövrlərdə Azərbaycan XİN-i Təbrizdə konsulluğumuzu açmağı təklif etmişdi. Baxmayaraq ki, həmin dövrdə İran özü Naxçıvanda konsulluğunu təzəcə açmışdı, bununla belə İran hökuməti məsələni uzadaraq bu işə mane oldu.
Bu gün İranın Ermənistanın təklifini bu qədər qısa müddətdə qəbul etməsi İranın Azərbaycana qarşı qərəzli mövqeyini ortaya qoyur və elə bu da məhz Təbrizdə yaşayan soydaşlarımızda güclü qıcıq yaradır”.
Azərbaycanın müstəqilliyindən bəri son 30 il ərzində İranın davranışlarından danışan ekspert qeyd edib ki, İran Azərbaycanın regionda öz problemini həll edə bilməsindən xeyli narahatlıq keçirməkdədir.
“İranın qərəzli siyasətinə gəlincə, biz son 30 ilə baxsaq İranın bu cür davranışlarına tez-tez rast gələ bilərik. Buna baxmayaraq, Azərbaycan hər zaman qonşuluq prinsiplərinə hörmət olaraq İranla balanslı siyasət aparıb. Azərbaycan dövləti heç bir zaman öz ərazisindən İrana qarşı plastarm kimi istifadə edilməsinə razılıq verməyib. Təəssüf ki, Azərbaycanın mövqeyi İran tərəfindən adekvat qarşılanmayıb.
Qeyd edim ki, xüsusilə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra formalaşan yeni reallıqların İranı xeyli narahat etdiyinin şahidi olduq. Şübhəsiz ki, İran hökumət dairələrində düşünürlər ki, son olaylar Azərbaycanın regiondakı mövqeyini xeyli gücləndirir. Mən hətta deyərdim ki, bu narahatolma vəziyyəti İran üçün bir xroniki hala çevrilib. İran Azərbaycanın öz problemlərini həll etməsinə qısqanclıqla yanaşır. Çünki hesab edir ki, Azərbaycan Qarabağ problemini həll edibsə, qarşıda “Güney Azərbaycan” problemi də gündəmdə yer alır.
Bundan əlavə, İran Zəngəzur dəhlizinin açılmasına da etiraz edən əsas tərəflərdən biridir. Xüsusən də, Azərbaycanın regionda Türkiyə və İsrail kimi güclü partnyorlarla yaxın münasibətdə olması İranı təşvişə salır. İran hesab edir ki, Zəngəzur dəhlizi onun tranzit ölkə olma əhəmiyyətini aşağı salar və İranın şimal hissəsində şərqə doğru uzanacaq bir “Türk Zolağı” meydana gətirə bilər. Beləliklə, bütün bunlar bir səbəb olaraq İranın hazırki mövqeyində təzahür etməkdədir”.
Elnur Ənvəroğlu
